تبیین و شفاف سازی مفهوم ارزش در آموزش علوم پزشکی

سابقه و هدف: توسعه ی آموزش علوم پزشکی، یکی از اهداف مهم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. نخستین گام برای توسعه و دستیابی به برنامه ی آموزش مبتنی بر ارزش ها در کشورمان، شفاف سازی مفهوم ارزش در آموزش علوم پزشکی است که در این پژوهش به آن می پردازیم. روش کار: در این پژوهش، با تحلیل متون به شیوه ی نقدی - تفسیری، مفهوم ارزش در آموزش علوم پزشکی شفاف سازی؛ و سپس به جستجوی متون مرتبط با ارزش پرداخته شد. همچنین از 800 مقاله ی مرتبط با موضوع پژوهش، 70 مقاله، به شیوه ی نمونه گیری هدفمند انتخاب شد و ساخت مجدد و مستدل مفهوم از یافته های ضد و نقیض در پژوهش های مختلف به­دست آمد. پس از آن، با تحلیل انتقادی مستندات مربوط به مفهوم ارزش و فلسفه و جایگاه ارزش ها در آموزش علوم پزشکی ایران و جهان، مفاهیم جدید و ارتباط های بین مفاهیم، دوباره ساخته شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: ارزش ها به صورت یک نظام ارزشی، درون فرد ایجاد می­شود و مبنای قضاوت و تصمیم گیری در امور مختلف قرار می گیرد. ارزش ها با ایجاد نگرش، موجب جهت گیری رفتاری می شود. از سویی، باور اعتقادی، باور علمی را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. شواهد علمیی که تولید می شود، از ارزش های زمینه یی فکری دانشمندان و صاحبان علم، خالی نیست. در جامعه ی اسلامی ما، مفروضات اساسی وجود دارد که باور ما است و ارزش­های ما را شکل می­دهد؛ و آن گاه است که ارزش ها، جهت حرکت ما را تعیین می کند و الگوهای رفتاری ما را شکل می دهد تا از دایره ی ارزش ها و اخلاقیات خارج نشویم. نتیجه گیری: در کشور ما، در بسیاری از حوزه ها از جمله آموزش علوم پزشکی، نیاز به برنامه هایی است که دستیابی به ارزش ها را تضمین کند. برای توسعه ی ارزش ها در این حوزه ، نخستین گام، فراهم سازی بستری برای درک مفهوم و درونی سازی ارزش ها و توسعه ی روش های آموزش برای به دست آوردن تجربه ی مبتنی بر ارزش است.